شیوه پرداخت افت قیمت خودرو مشخص می‌شود

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از صدا و سیما، برنامه برنامه صف اول شبکه خبر با حضور علی استاد هاشمی رئیس کل بیمه مرکزی ایران به بررسی موضوع بیمه مرکزی؛ از صیانت حقوق بیمه گذار تا نظارت هوشمند پرداخت. 

سوال: آقای دکتر نمی‌دانم خودتان تصادف کردید یا نه که بخواهید خسارت بدهید، ولی کسانی که درگیر آن هستند و مبتلا خیلی برایشان سنگین است که علاوه بر این که دارند حق بیمه پرداخت می‌کنند حالا اگر طرف برود شکایت کند البته، چون می‌دانید باید برود شورای حل اختلاف تا بتواند این را بگیرد، بیمه‌ها به همین راحتی زیر بار این مسئله نمی‌روند و بعد هم خود طرف باید برود ظاهرا تکلیفی بیمه گرها برای خودشان نمی‌بینند، آیا بیمه مرکزی قبول دارد که افت قیمت باید ذیل همان بیمه‌ای که طرف پرداخت می‌کند، پرداخت شود یا نه خود بیمه مرکزی هم این را اصلا قبول ندارد؟
استاد هاشمی: بحث افت قیمت در بیمه شخص ثالث برمی گردد به قانون بیمه اجباری مصوب سال ۱۳۸۷، چون الان قانونی که اجرا می‌کنیم مصوبه سال ۱۳۹۵ است، در آن قانون سال ۱۳۸۷ آن جا بندی آورده بود که تعهد بیمه‌ها را صرفا به هزینه‌های تعمیر ارجاع داده بود به عبارت دیگر همه کارشناسان متفق القول بودند که براساس آن قانون، بیمه گر الزامی به پرداخت افت قیمت ندارد، اما در قانون جدید که سال ۱۳۹۵ مصوب شد، آن جا گفته بود که زیانی که به سبب حادثه وسیله نقلیه به اموال شخص ثالث وارد می‌شود را باید جبران کند، چون آن جا بحث زیان مالی را کرده بود حالا این جا اختلافی وجود دارد بین کارشناسان و بعضی از قضات، این که آیا این زیان شامل افت قیمت هم می‌شود یا خیر، یک محل بحث است. ما در بیمه مرکزی اعتقادمان این است که، چون بحث زیان را مطرح کرده و افت قیمت هم به نوعی زیان شخص در آن حادثه می‌شود به او تعلق می‌گیرد، اما چرا بحث پرداخت این یک مقداری با مشکل الان مواجه شده است؟ ما اگر برگردیم به قانون سال ۱۳۴۵ که قانون رسیدگی به خسارات ناشی از تصادفات بود، در ماده ۲ آن قانون آمده بود گفته بود که افسر راهنمایی یا کاردان پلیس آن جا باید بیاید هزینه تعمیر و کسر قیمتی را که به خودرو می‌خورد را همزمان با این که دارد آن کروکی را می‌کشد تعیین کند لذا الان آن‌هایی که براساس قانون سال ۱۳۹۵ می‌گویند به آن قانون برمی گردیم، چون در آن قانون بحث رسیدگی به خسارات ناشی از تصادفات بود می‌گویند طبق آن قانون وقتی این جا زیان را گفته، این افت قیمت هم به آن تعلق می‌گیرد و ما باید پرداخت کنیم، مسئول این کار طبق آن قانون می‌گویند پلیس است. نکته‌ای که وجود دارد الان به خاطر این که شرکت‌های بیمه گر یک مقداری در این با همدیگر اختلاف دارند فرد مجبور می‌شود به دادگاه یا شورای حل اختلاف برود و آن سیر را طی کند، اما آیا واقعا شرکت‌های بیمه گر نمی‌خواهند خسارت را بدهند؟ من عرض می‌کنم نه، موضوع هم این است که، چون این جا یک اختلافی وجود دارد ساز و کار پرداخت این مورد در قانون به خوبی تبیین نشده است، ما باید چکار کنیم؟ من چند نکته را می‌گویم الان شما بگویید وقتی ما می‌رویم افت قیمت را بگیریم مثلا به همه نوع خودرویی تعلق می‌گیرد یا خیر، شما می‌گویید به خودرویی که مثلا ۵ سال از عمرش گذشته باشد تعلق می‌گیرد یا نه به خودرویی که تا ۱۵ سال هیچ خسارتی نخورده باشد یا خودرویی که خیلی هم از عمرش گذشته، ولی تا به حال هیچ تصادفی نداشته آیا به آن هم تعلق می‌گیرد یا نمی‌گیرد؟ موارد متعددی را می‌شود در مورد این مطرح کرد مثلا آیا به قطعه تعویض شده مثلا شما یک در را هم کامل تعویض کردید آیا باز افت قیمت مشمول آن می‌شود، شما یک در را تعویض کردید و خسارتش را بیمه گر می‌دهد، چون ساز و کار اجرایی این تعریف نشده یک مقداری محل اختلاف است.
سوال: این را چه کسی باید تعریف کند چیز پیچیده‌ای نیست و می‌تواند یک آئین نامه داشته باشد.
استاد هاشمی: این یک نکته است و نکته دوم این است که ما در بیمه چه کاری انجام می‌دهیم، ما در بیمه در مقابل آن میزان ریسکی که شناسایی می‌کنیم یک حق بیمه‌ای از فرد دریافت می‌کنیم و در قبال آن بعدا خسارت پرداخت میکنیم. موضوعی که در مورد افت قیمت داریم این است که ما به همین دلیل که ساز و کار این تعریف نشده و ضریب خسارتی که این موضوع دارد، چون محاسبه نشده هیچ موقع در حق بیمه دریافتی که داریم در ابتدا که قرارداد را می‌بندیم هم از بیمه گذار دریافت نمی‌کنیم.
سوال: چرا دیگر شما زمانی که سقف تعیین می‌کنید مثلا می‌گویید تا ۸۰ میلیون تا صد میلیون، بالاخره بر مبنای همان هم وقتی می‌روند بیمه، همان کارشناسی که تعیین می‌کند مثلا چقدر خسارت خورده و این قدر باید بیمه پرداخت کند می‌تواند همان افت قیمت را هم محاسبه کند.
استاد هاشمی: موضوع این است که شما زمانی که دارید بیمه نامه را می‌خرید تا به حال به شما گفتند که می‌خواهید پوشش مثلا افت قیمت را هم خریداری کنید؟
سوال: نه، چون من احساس می‌کنم که وقتی زیان دیده می‌شوم افت قیمت هم ذیل همان باید تعریف شود.
استاد هاشمی: ما در حق بیمه‌ای که هرسال تعیین می‌کنیم و به شرکت هایمان اعلام می‌کنیم، هیچ موقع این را نمی‌بینیم خیلی هم ساز و کار پیچیده‌ای ندارد باید بیمه مرکزی ساز و کار آن را تهیه کند هم ساز و کار اجرایی پرداخت خسارتش را که به چه خودروهایی تعلق می‌گیرد و هم این که میزان حق بیمه اگر لازم باشد در ابتدای قرارداد گرفته شود باید چقدر گرفته شود، ما این را شروع کردیم الان داریم این تدوین می‌کنیم یعنی الان جلساتش برگزار شده است.
سوال: فکر می‌کنید چقدر ممکن است پرداخت افت قیمت به حق بیمه اضافه شود؟
استاد هاشمی: اولا که خیلی نیست، ولی هر مقداری هم که باشد ما براساس میزان ضریب خسارتی که ببینیم این دارد یعنی ممکن است که در سال اول حق بیمه این را اصلا در نظر نگیریم یا حق بیمه بسیار کمی در نظر می‌گیریم ببینیم که چه مقدار این ضریب خسارت به آن می‌خورد، این انجام می‌شود، الان بیشتر در بحث پرداخت خسارتش است که ما این ساز و کارش را داریم تدوین می‌کنیم جلساتش برگزار شده این کار را هم مجلس شورای اسلامی همین کاری که آقای دکتر مشعلچی گفتند نیاز به اصلاح قانون دارد مجلس شورای اسلامی از هفته گذشته دارد طرحی را می‌برد در مجلس که افت قیمت را به قانون بیمه شخص ثالث اضافه کند. حتما ما داریم از ما گزارش‌هایی که خواستند آن مقرراتی را که داریم تدوین می‌کنیم به مجلس شورای اسلامی می‌دهیم که در آن قانون بگنجد و کار تسهیل شود و به راحتی مردم بتوانند از این درکنار بقیه خدماتی که دارند در خسارت‌های شخص ثالث می‌گیرند این موضوع هم حل شود و مردم دیگر واقعا نیاز نداشته باشند بروند شکایت کنند دادگاه یا شورای حل اختلاف و کار خیلی تسهیل شود و کار بهتر شود.
سوال: قانون کلی بیمه که برای اصلاح قانون بیمه مرکزی بود و در مجلس درگیر بود الان اطلاع دارید که به کجا رسیده است؟
استاد هاشمی: بحث خود قانون تاسیس بیمه مرکزی منظورتان است، قانون تاسیس بیمه مرکزی می‌دانید، چون بالاخره برای ۵۰ سال پیش است و افراد مختلفی به این پرداختند که قانون باید به روز آوری شود. آقای دکتر پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس چندین بار گفته که ما تیمی را گذاشتیم که دارند این کار را انجام می‌دهند و ما هم خودمان در بیمه مرکزی تکلیف مجمع امسالمان است که باید تا پایان سال به روزآوری این را انجام دهیم یا از طریق لایحه وزارت اقتصاد ببرد در مجلس مطرح شود یا با همدیگر با مجلس روی طرح و لایحه کار کنیم که قانون تاسیس بیمه مرکزی هم به روزآوری شود که موارد متعددی دارد که در این بحث نمی‌گنجد، نکته‌ای را هم این جا اشاره کنم این که مردم عزیز واقعا تصور این را نکنند که شرکت‌های بیمه نمی‌خواهند افت قیمت را بدهند و چون ساز و کار آن مشخص نیست اختلاف وجود دارد یعنی شما یک افت قیمت را به دو کارشناس ارزیاب بدهید ممکن است ۵۰ تا ۱۰۰ درصد با هم رقمی که تعیین می‌کنند اختلاف داشته باشد و مشخص نیست که به چه خودرویی و چقدر باید تعلق بگیرد. واقعا علتش این است من چند عدد می‌گویم برای این که یک مقدار روشن شود، ما در بیمه شخص ثالث فقط سال گذشته ۳۴ هزار میلیارد تومان خسارت به مردم پرداخت کردیم لذا عددی که برای افت قیمت هم لازم باشد شرکت‌های بیمه گر ما پرداخت کنند، حتما پرداخت می‌کنند یعنی در بیمه شخص ثالث الان ضریب خسارت بیمه شخص ثالث به طور متوسط بالای ۱۰۰ درصد است یعنی تقریبا بین شرکت هایمان عدد، عددی نیست که ما از آن سود کنیم، ولی این را هم حتما ساز و کارش مشخص شود همه شرکت‌های ما تبعیت خواهند کرد اگر هم تبعیت نکنند بیمه مرکزی به عنوان متولی نظارت بر بیمه حتما ورود خواهد کرد و هر شرکتی بعد از این که ساز و کار مشخص شود هر شرکتی هم این را پرداخت نکندمثل بقیه مواردی که در بیمه مرکزی داریم که به رفتار بیمه گرها ورود می‌کنیم و نظارت می‌کنیم، پرداخت می‌کنیم، ولی باز این را هم تاکید می‌کنم اغلب شرکت‌های ما اصلا دنبال این که بخواهند بیمه گذاری را اذیت کنند و پرداخت نکنند نیستند و این تصویب خواهد شد و انجام خواهد شد.
سوال: یکی هم بحث خودروهای غیرمتعارف است که برای مردم دردسر و نارضایتی ایجاد کرده آخرین وضعیت اصلاح تبصره ۳ و ۴ ماده ۸ قانون بیمه شخص ثالث است فکر می‌کنم، آخرین وضعیتش را می‌دانید که به کجا رسید؟
استاد هاشمی: جواب خیلی ساده اش این است که ما برای اصلاح این قانون نزدیک به دو سال است که اقدام کردیم و به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد دادیم و بالاخره اولویت‌های مختلفی که در قوانین پیش می‌آید مثلا در برنامه هفتم و قانون لایحه پیش می‌آید این در اولویت‌ها الان ظاهرا در اولویت اول است و در کمیسیون تخصصی اش هم بحث‌ها شده و اگر خدا بخواهد می‌رود در صحن و اجرایی می‌شود، ما خودمان هم علیرغم این که بحث پرداخت خسارت خودروی متناظر در قانون آمده و ما هم به این اذعان داریم که از سال ۹۵ تا الان آن سقفی که برای خودروی متعارف در نظر گرفتند که ۵۰ درصد سقف تعهدات بدنی یا همان دیه ماه حرام است که الان حدود ۶۰۰ میلیون تومان می‌شود همین ۶۰۰ میلیون تومان ما هم می‌دانیم که رقم بالاخره باید تغییر کند یا ساز و کار این باید تغییر کند یعنی این که گفتیم ۵۰ درصد دیه ماه حرام حالا ساز و کارش تغییر کند.
سوال: این لایحه چه چیزی را می‌خواهد قانون کند؟
استاد هاشمی: علت این که قانون گذار این را گذاشته به واسطه بحث‌های فرهنگی بوده و گفته شما اگر یک خودرویی داشته باشید یک خودروی مثلا فرض کنید از خودروهای داخلی ما سطحش بالاتر باشد اگر که یک ماشینی بیاید به شما بزند یک خسارتی شما ببینید، میزان خسارتی که بیمه گر به شما پرداخت خواهد کرد یعنی به آن شخص مقصری که به شما زده بیمه گرش به شما پرداخت خواهد کرد، متناظر با یک خودروی متعارف است این خودروی متعارف یعنی ۵۰ درصد دیه آن سال، دیه امسال دیه ماه حرام مثلا یک میلیارد و ۲۰۰ بوده ۵۰ درصدش می‌شود ۶۰۰ میلیون تومان لذا خودروی متناظر می‌شود یک خودروی داخلی که ارزش روز آن ۶۰۰ میلیون تومان باشد، حالا شما الان یک سپر ماشینت مثلا می‌خورد سپر ماشینت یک عددی ماشین شما هر ماشینی که مثلا یک ماشین خیلی لاکچری و مدرن است که از این سقف ۶۰۰ میلیون تومان رقم روزش بالاتر می‌شود، سپر ماشین شما می‌خورد موقعی که می‌روید به بیمه گر مراجعه میکنی و می‌گویی خسارت من را بده شما ممکن است که سپر ماشینت مثلا ده میلیون تومان خسارت دیده باشد یعنی ارزش آن ده میلیون تومان باشد، ولی آن خودروی متناظر سپرش چقدر می‌ارزد؟ مثلا دو میلیون تومان بیارزد لذا از آن ده میلیون تومان به شما دو میلیون تومان خسارت پرداخت می‌کنند البته در آن دو میلیون تومان فرانشیز هم دارد که از آن دو میلیون کم می‌شود، ما هم فکر می‌کنیم که این باید اصلاح شود و، چون در قانون مطرح شود باید حتما برود در قانون مطرح شود، ولی ما چند راهکار الان می‌توانیم به عزیزان بیمه گذارمان عرض کنیم یکی این است که هر کسی که دارد ماشینش را بیمه می‌کند بیمه بدنه هم در کنار بیمه شخص ثالث بخرد، بیمه بدنه کمک می‌کند وقتی شما ماشینت تصادف می‌کند خسارت را از مقصر حادثه بیمه شخص ثالثش به شما پرداخت می‌کند، آن براساس متناظر، غیرمتناظر هرچه که به شما پرداخت می‌کند به کنار و مابقی را شما می‌توانید از بیمه بدنه خودت از بیمه گر دریافت کنید.