برای‌ مدیریت‌ ‌سیلاب‌ چه باید کرد؟

استاد تمام مهندسی آب دانشگاه شهید چمران اهواز در خصوص بحث مدیریت سیلاب گفت: باید به سمت ایجاد سدهای سیل‌گیر برویم. این سدها تک‌منظوره هستند و تنها در سال‌هایی که شاهد وقوع سیلاب هستیم پرآب می‌ِشوند. نگه‌داری این سدها ساده است و تنها با وجود سیلاب وارد مدار می‌شوند تا در فصول کم‌آبی مورد استفاده قرار ‌گیرند. سیاست مدیریت آب باید به سمت و سوی ساخت این نوع سدها برود.

مهدی قمشی در گفت‌وگو با ایسنا، با ارائه یک راهکار برای مدیریت سیلاب، اظهار کرد: باید به سمت ایجاد سدهای سیل‌گیر برویم. این سدها تک‌منظوره هستند و تنها در سال‌هایی که شاهد وقوع سیلاب هستیم پرآب می‌ِشوند. نگه‌داری این سدها ساده است و تنها با وجود سیلاب وارد مدار می‌شوند تا در فصول کم‌آبی مورد استفاده قرار ‌گیرند.

وی افزود: سیاست مدیریت آب باید به سمت و سوی ساخت این نوع سدها برود. البته اکنون نیز چند سد سیل‌گیر کوچک در سطح کشور وجود دارد اما تعدادشان کم است. با توجه به شرایط فعلی که سیلاب‌ها شدید شده است، ساخت سدهای سیل‌گیر می‌تواند کارایی خوبی داشته باشد.

خوزستان از خشکسالی عبور کرده است؟

قمشی در خصوص وضعیت بارندگی و خشکسالی در خوزستان عنوان کرد: امسال استان خوزستان از نظر بارش سالی نرمال و مقداری فرانرمال است. بنابراین از نظر ریزش جوی خشکسالی نداریم. خوشبختانه با وقوع بارش‌های اخیر در استان از نظر نزولات آسمانی به مرحله فرانرمال رسیده‌ایم. مخازن سدها کاملا پر شده است و هیچ بهانه‌ای برای اعلام خشکسالی و یا محدودیت کشت وجود ندارد.

وی ادامه داد: تنها جایی که ممکن است محدودیت اعلام شود حوضه سد کرخه است که البته با توجه به اینکه سد سیمره در بالادست کرخه، کاملا پر شده است و در وضعیت بدی قرار ندارد، از نظر مدیریت منابع آب در کرخه نیز نباید مشکلی وجود داشته باشد. هرچند ممکن است برای کشت‌های پرمصرف از جمله برنج، محدودیت ایجاد شود که منطقی است. 

با وجود بارش‌ها نباید شاهد مشکلی در تامین حق‌آبه تالاب‌ها باشیم

استاد تمام مهندسی آب دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: تامین حق‌آبه تالاب‌ها به ویژه هورالعظیم، یکی از دغدغه‌های خوزستانی‌ها و اداره محیط زیست است. با وجود بارش‌های اخیر، باز هم نباید شاهد ایجاد مشکلی باشیم. بنابراین از اکنون تا آذرماه پیش رو که ماه‌های خشک در نظر گرفته می‌شوند امیدواریم با مدیریت صحیح آب، شاهد ایجاد مساله‌ای در خوزستان نباشیم. از سویی باید این مساله را در نظر گرفت که به طور کلی، مقدار آب مصرفی در بخش‌های مختلف موردنیاز بشر افزایش یافته و شاهد مصرف بیش از حد از منابع آب هستیم که مشکل‌ساز است.

وی با تاکید بر ضرورت تعریف الگوی کشت مناسب، گفت:  با وجود بارش‌ها، در بخش کشاورزی کماکان باید به دنبال الگوهای کم‌مصرف کشت و افزایش راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی باشیم تا بحران آب در استان کاهش یابد و آب بیشتری به تالاب‌ها و پایین دست رودخانه‌ها به عنوان حق‌آبه بستر رودخانه،  برسد.

مدیریت سدها باید تبدیل به مدیریت دو سه ساله شود

قمشی عنوان کرد: به طور کلی با توجه به تغییر اقلیم در جهان، به ویژه در نیمه غربی کشور دچار تغییر پدیده‌های حدی از نظر هیدرولوژیکی شده‌ایم. به این معنا که وفور خشکسالی بیشتر شده و  از سویی ترسالی نیز شدیدتر و بارش افزایش یافته است. به این دلیل، باید در مدیریت منابع آب تغییر ایجاد شود؛  سدها، منابع عظیم و اصلی آب در استان هستند و مدیریت سدها باید از مدیریت آب به صورت یک ساله به مدیریت حداقل دو تا سه ساله برسد.  

استادتمام مهندسی آب دانشگاه شهید چمران اهواز تاکید کرد: نباید همه آب پشت سدها، را در طول یک سال مصرف کرد، بلکه جانب احتیاط رعایت و پیش بینی هواشناسی سال بعد نیز در نظر گرفته شود و بر این اساس، تصمیم‌گیری شود که در صورت پیش‌بینی وجود خشکسالی، از سال پرآب برای سال خشک، آب ذخیره شود. بنابراین مدیریت سدها از مدیریت یک ساله باید تبدیل به مدیریت دو تا سه ساله شود.

وی در خصوص استفاده بهینه از سیلاب، گفت: در جاهایی از کشور می‌توان از سیلاب بهتر استفاده کرد. سیلاب ناشی از این است که آبخیزها دچار مشکل شده و مراتع را از بین برده‌ایم. بنابراین باید در نگه‌داری مراتع و جنگل‌ها همت بیشتری کرد تا مقدار بیشتری از آب سیلاب‌ها به آب زیرزمینی تزریق شود. در حالی که این روند در کشور ما معکوس بوده و سبب شدیدتر شدن سیلاب‌ها شده است.

انتهای پیام