تولید بنزین از متانول برای جبران ناترازی صرفه اقتصادی ندارد

محمد صادق مهرجو در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه برای پاسخ به این سوال که آیا بنزین از متانول می‌تواند ناترازی بنزین را جبران کند، به چند پاسخ نیاز داریم، گفت: آنطور که مدیرعامل پخش در هفته اول مهرماه مصرف بنزین به روزانه ۱۳۳ میلیون لیتر رسیده است، میانگین مصرف هفته اول مهر ماه نشان از افزایش مصرف نسبت به سال گذشته در همین مدت دارد.

وی ادامه داد: ابتدا باید پرسید آیا ظرفیت کارخانجات متانول سازی می‌تواند همزمان هم جوابگوی ناترازی بنزین باشد و هم جوابگوی زنجیره‌های پایین دست تر متانول باشد و هم جوابگوی صادرات این محصول؟!

این کارشناس انرژی ادامه داد: ارائه بنزین داخلی هم توأم با ارائه یارانه خیلی زیاد به مصرف کننده از پالایشگاه‌های نفت خام (۱۰ پالایشگاه داخلی) است و قطعاً اگر این پالایشگاه‌ها کاملاً خصوصی اداره می‌شدند به هیچ عنوان نمی‌توانستند قیمت بنزین و فرآورده را کمتر از قیمت تمام شده قرار دهند!

وی اضافه کرد: کیفیت بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها (به غیر از پتروشیمی بندر امام) از کیفیت بنزین تولید پالایشگاه‌های نفت خام قدیمی کشور به لحاظ استانداردهای آلایندگی بالاتر بود. بنابراین نخست تولید بنزین در آن مقطع کاملاً مصرف ضد تحریمی داشت و هم بخشی از ظرفیت پتروشیمی‌ها که می‌توانست درخدمت تولید محصولات با ارزش اقتصادی بالاتر باشد, در اختیار بنزینی قرار گرفت که باید یارانه‌ای به مردم عرضه می‌شد اما اکنون مانعی برای واردات بنزین به صورت قانونی وجود ندارد.

مهرجو خاطر نشان کرد: با توجه به تجربه‌ای که عرض شد نمی‌توان فقط تجربه تولید بنزین پتروشیمی‌ها را منحصر به تأمین سوخت خودروها دانست و این کار مقطعی مصرف چندگانه و ضد تحریمی داشته است و با این نگاه نمی‌توان این تجربه را کاملاً شکست خورده دانست.

وی با اشاره به اینکه طرح تولید بنزین در کارخانجات پتروشیمی در حال حاضر نیز امکانپذیر است ولی مزایا و معایب خاص خودش را دارد، خاطر نشان کرد: چرا باید میزان مشخصی از ظرفیت پتروشیمی که تولید متانول می‌کنند و ما می‌توانیم آن را صادر کنیم و ارزآوری برای کشور ایجاد کنیم به تولید بنزین یارانه‌ای اختصاص دهیم که نه تنها ما را محروم از آن درآمد ارزی می‌کند بلکه باعث دامن زدن به روند فعلی افزایشی مصرف بی رویه در کشور می‌شود؟!

مهرجو ادامه داد: از طرف دیگر متانول می‌تواند در چرخه زنجیره ارزش تبدیل به پلی پروپیلن شود که ارزش صادراتی اش بیشتر از متانول خام است و با عدم خوراک دهی به کارخانجات سازنده این محصول بخشی از ظرفیت پتروشیمی‌ها حتی در فصل گرما (در فصل سرما به دلیل ناترازی گاز عملاً پتروشیمی‌های با خوراک گاز تعطیل می‌گردند) هم تعطیل خواهند شد و این سرجمع درآمد کلی این کارخانجات را کمتر و سود سالیانه آنها را کاهش خواهد داد و در تابلوی بورس هم ارزش سهام این شرکت‌ها کاهش پیدا کرده و باعث سقوط ارزش کلی سهام کشور خواهد شد. یعنی بحث تولید بنزین از متانول تنها به یک بخش ضرر نمی‌زند و زنجیره‌ای از مشکلات و ضررهای اقتصادی را برای کشور ایجاد می‌کند.

این کارشناس انرژی در خاتمه یادآور شد: اگر ما واردات بنزین با استانداردهای یورو ۴ به بالا داشته باشیم بهتر از تولید بنزین متانولی است.