تلاش برای کسب دبیرخانه اوپک زئولیت در ایران

مجید پورمقدم روز چهارشنبه در هشتمین کنفرانس زئولیت انجمن شیمی ایران در دانشگاه سمنان با اشاره به ظرفیت بالای استان سمنان در حوزه زئولیت، گفت: برندسازی زئولیت سمنان همچون گچ در دستور کار است.

وی با بیان اینکه زئولیت سمنان به دلیل شهرت و به لحاظ کمیت و کیفیت یکی از بهترین های آسیا است، افزود: منابع جهانی روی زئولیت ایران تاکید دارند و کشورهای آفریقایی به ویژه آفریقای جنوبی علاقه‌مند به زئولیت سمنان هستند.

وی ادامه داد: تنها خلاء موجود فقدان فرآوری و ارزش افزوده است که امید است بتوان با دانش و بومی‍‌سازی، این خلاء را برطرف کرد.

پورمقدم خاطرنشان کرد: به لحاظ کیفیت و ذخایر زئولیت ایران رتبه بالایی دارد، اما به لحاظ تولید و ارزش افزوده نقاط ضعف وجود دارد و برگزاری چنین کنفرانسی و استفاده از تجربیات دانشمندان ملی و بین‌المللی باید بتواند ارزش افزوده در این زمینه کمک کند.

وی با اشاره به ثبت ملی و جهانی گچ سمنان و شناخته شدن آن به عنوان برند ایران در عرصه بین المللی، گفت: سلستین، آمیتیست، سنگ های قیمتی و نیمه‌قیمتی و زئولیت سمنان نیز در دستور کار برندسازی هستند.

مشاور معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت، برگزاری این کنفرانس ها را حلقه اتصال صنعت و دانشگاه عنوان و خاطرنشان کرد: گردشگری معدنی نیز در استان سمنان سوابق درخشانی دارد که برای آن نیز در حال برنامه ریزی هستیم.

رییس انجمن بین المللی زئولیت که از سخنرانان کلیدی این کنفرانس بود نیز در حاشیه برگزاری این کنفرانس به خبرنگاران گفت: یکی از مهمترین کاربردهای زئولیت در صنعت غذا و در بخش کشاورزی است که می تواند باعث غنی سازی خاک و افزایش تولید محصولات کشاورزی شود.

فرناندو بورساتو افزود: برگزاری این گونه کنفرانس ها ارتباطی بین دانشگاه و صنعت است و تبادل نظرهایی که در این کنفرانس ها انجام می شود، بسیار مفید خواهد بود.

رییس انجمن بین المللی زئولیت طبیعی که از کشور برزیل میهمان این کنفرانس ۲ روزه است، درباره سفر خود به ایران و شهر سمنان گفت : اولین بار است که به خاورمیانه و ایران سفر کرده‌ام و حسی در این محیط وجود دارد که اینجا را مانند خانه خود می دانم.

«سمنان» پایتخت زئولیت ایران

هشتمین کنفرانس بین المللی زئولیت انجمن شیمی ایران در سالن همایش های بین المللی شهید حاج قاسم سلیمانی دانشگاه سمنان برگزار شد و انجمن شیمی ایران و شرکت نیاکان سنگسر در این کنفرانش مشارکت داشتند.

۱۱۶ مقاله به دبیرخانه هشتمین کنفرانس بین المللی زئولیت انجمن شیمی ایران در دانشگاه سمنان ارسال شد که از این تعداد ۱۰۳ مقاله پذیرشد شد. از این تعداد ۹ مقاله به صورت سخنرانی و ۹۴ مقاله به صورت پوستر در مدت برگزاری این کنفرانس ارائه شد.

برای هشتمین کنفرانس زئولیت انجمن شیمی ایران در سمنان ۱۸ سخنرانی کلیدی توسط متخصصان داخلی و خارجی و برگزاری چهار کارگاه آموزشی درنظر گرفته شد و نمایشگاهی نیز از دستاوردهای شرکتهای دانش بنیان پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان برپا شده است.

سمنان یکی از استانهایی است که دارای ذخائر قابل توجه زئولیت در کشور است و به روایتی، رتبه نخست کشور را در تولید این ماده معدنی دارد و باید این استان را پایتخت زئولیت ایران محسوب کرد.

در استان سمنان ۴۲ نوع ماده معدنی شناخته شده، بیش از ۶۲۶ معدن وجود دارد و سالانه افزون بر ۲۲ میلیون تن مواد معدنی استخراج می‌شود که ذخیره قطعی معادن این استان حدود ۶۰۰ میلیون تن و ذخیره احتمالی آن‌ها حدود یک میلیارد تن است، بر پایه شواهد زمین‌شناسی پیش‌بینی می‌شود ذخیره معدنی این استان بیش از ۲ و نیم میلیارد تن باشد که این میزان ذخیره چشمگیر، در کشور کم‌نظیر است و قابلیت سرمایه‌‎گذاری توسط بخش خصوصی دارد.

زئولیت های طبیعی منابع فراوان و ارزان‌قیمتی هستند که از کریستال‌های آلومینا سیلیکات هیدراته ساخته شده‌اند. این ترکیبات خواص فیزیکی شیمیایی باارزشی، مانند تبادل کاتیونی، غربال ملکولی، کاتالیزور و جاذب دارند. ساختار آن‌ها به صورت متخلخل می‌باشد، که این تخلخل‌ها حاوی آب و کاتیون‌های قلیایی و قلیایی خاکی است. از زمان کشف این ماده معدنی در یک سنگ رسوبی آتشفشانی، زئولیت در بسیاری از مناطق جهان کشف شده است.

در دهه‌های اخیر این ماده طبیعی کاربردهای متنوعی در جذب، کاتالیز، صنعت ساختمان، کشاورزی، تصفیه آف، اصلاح خاک و انرژی پیدا کرده‌اند.

زئولیت ‌های طبیعی مختلف در سراسر جهان، ظرفیت تبادل یونی متفاوتی برای کاتیون‌های مختلف مانند آمونیوم و فلزات سنگین از خود نشان می‌دهند. علاوه بر این برخی از آن ‌ها توانایی جذب آنیون‌ها و ترکیبات آلی دارند. اصلاح زئولیت‌ ها به روش‌های مختلفی همچون اسیدشویی و تبادل یونی انجام می‌گیرد. با این کار ظرفیت جذب این مواد برای جذب آنیون‌ها و ترکیبات آلی افزایش پیدا می‌کند.