آخرین وضعیت «توران» و «راه ابریشم»

«منطقه حفاظت شده زیست‌کره توران»، از جمله آثار طبیعی استان سمنان است که از سال ۱۳۸۶ در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است، با این حال در طول ۱۶ سالی که در انتظار جهانی شدن است، خبری از تشکیل پرونده و اقدام برای ثبت جهانی آن نیست. سروش هاشمی ـ معاون میراث فرهنگی استان سمنان ـ نیز درباره آخرین وضعیت پرونده «زیست‌کره توران» به ایسنا گفت: یکسری دستورنامه‌ها باید از تهران برای تشکیل پرونده‌های جهانی صادر شود تا بر آن اساس کار کنیم. از سویی، برنامه میراث جهانی در وزارت میراث فرهنگی در تهران متمرکز است و اگر به اطلاعاتی نیاز داشته باشند به مراکز استان‌ها مراجعه می‌کنند.  برای ثبت «منطقه حفاظت‌شده توران» تا کنون نامه‌ای برای کسب اطلاعات به استان سمنان ابلاغ نشده است. 

پرونده «راه ابریشم»، از دیگر آثار پیشنهادی ایران در فهرست موقت میراث جهانی یونسکوست، که با توجه عضویت سمنان در اتحادیه بین‌المللی شهرهای گردشگری در امتداد جاده ابریشم که در چین تشکیل شده است، آخرین وضعیت آن از معاون میراث فرهنگی استان سمنان پرسیده شد که پاسخ داد: درباره جاده ابریشم هم تا جایی که اطلاع دارم پرونده‌ای آماده نشده است و اگر هم باشد در مرکز میراث جهانی است، اما آنچه مشخص است راه ابریشم پرونده‌ای نیست که ایران بتواند به تنهایی روی آن اقدامی انجام دهد و اگر پرونده‌ای برای ثبت جهانی آن تشکیل شود به مشارکت مجموعه‌ای از کشورهایی که شامل آن می‌شوند، نیاز است.

هاشمی درباره اولویت‌های استان سمنان در حوزه ثبت جهانی و اینکه در حال حاضر روی چه پرونده‌ای متمرکز هستند، اظهار کرد در حال حاضر سیاست وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی این است که تا جایی که می‌تواند از پیشنهاد تک بنا برای ثبت جهانی پرهیز کند. در حال حاضر بحث ثبت جهانی به صورت زنجیره‌ای مطرح است، مانند کاروانسراها، باغ‌ها و قنات‌های ایرانی.

معاون میراث فرهنگی استان سمنان همچنین درباره اقدامات حفاظتی و مرمتی پنج کاروانسرایی که از این استان در مجموعه «کاروانسراهای ایرانی» به تازگی ثبت جهانی شده است، گفت: برنامه حفاظت و مرمت نه تنها برای این کاروانسراها، بلکه مابقی آثار ثبتی ما به صورت مستمر انجام می‌شود و اینگونه نیست که اقدام مقطعی انجام شده باشد و بعد از ثبت ازسر گرفته شود. تنها تفاوت آن با گذشته این است که بودجه‌ای جداگانه برای آن‌ها مصوب خواهد شد و اقدامات مرمتی آن‌ها با سرعت بیشتری انجام می‌شود.  

هاشمی در پاسخ به این پرسش که با توجه به تهدیدها و معارض‌هایی که برای جنگل ابر، به عنوان یکی از آثار جهانی این استان وجود دارد، میراث فرهنگی به عنوان یکی از متولیان آن چه اقدامات حفاظتی انجام می‌دهد؟ گفت: ما ضابطه را مشخص می‌کنیم، اگر منظورتان این است که ما نیروهایی مستقر داشته باشیم جلو چرای بی‌رویه دام را بگیرند، این وظیفه میراث فرهنگی نیست. میراث فرهنگی دستگاه حاکمیتی است و فقط ضوابط را مشخص می‌کند و دیگر دستگاه‌ها مانند محیط زیست و منابع طبیعی آن را اجرایی می‌کنند، مانند بقیه کارهایی که در بافت تاریخی انجام می‌شود؛ ضوابط را میراث فرهنگی مشخص و شهرداری آن را اجرا می‌کند.  

بیشتر بخوانید: 

ثبت جهانی «بافت تاریخی دامغان» رد شده یا اولویت ندارد؟

یک پاساژ و چند ساختمان نمی‌گذارند «بسطام و خرقان» جهانی شود!

انتهای پیام