واردات خودروهای لوکس به کشور در زمان ممنوعیت واردات/ چینی‌ها مانع واردات خودرو به ایران

بازتاب اقتصاد – فاطمه جوادی: لطف‌اله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگوی مشروح با خبرنگار اقتصاد آنلاین مورد روند واردات خودرو و حواشی مربوط به آن توضیح می دهد. سیاهکلی معتقد است که دلیل اصلی کندی واردات خودرو، نبود ارز نیست، بلکه علت اصلی، مافیای پشت واردات خودرو است، کسانی که واردات خودروی لوکس انجام می‌دهند و با واردات خودروهای معمولی مورد نیاز جامعه مخالف هستند. مشروح گفتگوی وی را می خوانید:

بازتاب اقتصاد: واردات خودرو تا به امروز حدود ۱۱ هزار دستگاه بوده و وعده واردات ۲۰۰ هزاری محقق نشده است، به نظر شما دلیل این موضوع چیست؟

سیاهکلی: آنچه که موجب شده خودروهای نو به اندازه نیاز وارد کشور نشود و سهولت واردات صورت نگرفته است، عدم تخصیص ارز است، بانک مرکزی ارز مورد نیاز را به واردکننده نمی‌دهد و اجازه هم نمی‌دهد که واردکننده از ارز خودش استفاده کنند؛ بنابراین دولت در باب تخصیص ارز همکاری لازم را ندارد و واردات به کندی صورت می‌گیرد.

* بانک مرکزی در جواب پیگیری‌های شما برای اختصاص ارز برای واردات خودرو چه می‌گوید؟

– بانک مرکزی می‌گوید که من ارز ندارم، در حالی که باید از بانک مرکزی پرسید که در سال گذشته برای تولید خودروهای داخلی چقدر ارز اختصاص داده است. در سال ۱۴۰۱، بیش از ۸ میلیارد دلار ارز تخصیص داده شده است و در سال ۱۴۰۲، تولیدکنندگان داخلی بیش از ۱۳ میلیارد دلار طلب ارزی از دولت دارند. اگر تولید داخل است، چرا ارز نیاز دارند، بنابراین فکر می‌کنم ما اساسا اشتباه فاحش در باب اختصاص ارز به تولیدکنندگان داخلی داریم و در این زمینه سخت‌گیری نمی‌کنیم، اما برای واردات می‌گوییم ارز نداریم.

چرا به تولیدکننده داخل سهمیه ارزی تخصیص می‌دهیم، اما برای واردات این کار را نمی‌کنیم، دلیل این است که اساسا برای مشتری ارزشی قائل نیستیم و مصرف‌کننده را به حساب نمی‌آوریم.

 اگر هدف مصرف‌کننده باشد، هم تولید داخل رونق می‌گیرد و هم واردات معنادار می‌شود. اما زمانی که چشم و گوش بسته به تولید داخل که در اصل تولید داخل هم نیست و صرفا درصد مونتاژشان فرق می‌کند وگرنه ما خودرویی به نام خودروی ملی نداریم، بها می‌دهیم، همین وضعیت پیش می‌آید. اگر خودروی ملی داشتیم که نیاز به تخصیص ارز نداشت.

* واردات خودرو نیازمند چه مقدار تخصیص ارز است؟

– برای واردات خودرو بین یک و نیم تا دو میلیارد دلار پول نیاز است و این رقم بزرگی نیست و اصلا در بازار ارز هم مشکلی ایجاد نمی‌کند. دو میلیارد دلار در سال در ترنور مالی ما که بیش از ۸۰ میلیارد دلار است عدد بسیار اندکی است. باید از بانک مرکزی در این زمینه همکاری نمی‌کند و این موضوع را یک مشکل اساسی می داند پرسید چطور تامین ارز برای خودرو داخلی مشکل ندارد، اما برای تنظیم بازار مشکل دارد؟

تنظیم بازار جزء وظایف دولت‌ها است و ترکیبی از تولید داخلی و واردات است، تولید وقتی افزایش پیدا کرد، واردات کاهش پیدا می‌کند و وقتی تولید داخل کاهش پیدا کرد، واردات افزایش می‌یابد، نمی‌توان یک طرف را گرفت و طرف دیگر را رها کرد.

گفته می‌شود که چینی‌ها مانع واردات گسترده خودرو به کشور هستند، این مورد را چطور ارزیابی می‌کنید؟

– ما بیشتر از این که امور را به خارجی‌ها ربط دهیم، باید ببینیم که در داخل کشور مشکل چه چیزی است، آنقدر که ما خودمان، خودمان را تحریم می‎کنیم و در قیدهای مختلف قرار می‌دهیم که دست خودمان را می‌بندیم.

ممکن است عامل خارجی هم تاثیر داشته باشد، اما عواملی در درون کشور به مراتب بیشتر از عوامل خارجی موثر هستند و نمی‌گذارند واردات خودرو آنطور که باید اتفاق بیفتد و مردم شهد شیرین این قانون خوب را که مجلس زحمت کشیده و با کمک دولت بیرون آمده را بچشند و استفاده کنند، بازار خودرو از التهاب خارج شود و در بازار رقابت شکل بگیرد که سبب افزایش کیفیت محصولات داخلی شود.

این وضعیت سبب سرخوردگی مشتری و جوانان می‌شود که در حال سپری کردن جوانی‌شان هستند و به خودرو مناسب نیاز دارند. برای جوانان خلاء شخصیتی ایجاد کرده‌ایم و آنها حسرت جوان خارجی را می‌خورند، اینها خسارت‌هایی است که بر روح و روان مردم وارد می‌شود و در کنار خسارات‌های جسمی تصادفات باید دیده شود.  

ماجرای واردات خوردوهای لوکس به کشور در دوران ممنوعیت چیست؟

– در چهار پنج سال اخیر و در زمان ممنوعیت واردات خودرو، خودروهای لوکس وارد کشور شده است. کسانی که به دنبال ممنوعیت واردات خودرو هستند، پشت صحنه کاسب هستند، آنها کاسبان تحریم خودرو هستند و یک خودروی لوکس وارد می‌کنند و به اندازه ۲۰ دستگاه خودرو معمولی سود می کنند. باید چشم خود را باز کنیم، مسئولان دولت باید دقت کنند در زمان عدم واردات خودرو، این همه خودرو لوکس وارد کشور شده است.  

بنابراین دلیل اصلی کندی واردات خودرو، نبود ارز نیست، بلکه علت اصلی مافیای پشت واردات خودرو است، کسانی که واردات خودروی لوکس انجام می‌دهند و با واردات خودروهای معمولی مورد نیاز جامعه مخالف هستند.