بیانیه فرهنگستان علوم در تاکید بر اهمیت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر برای ایران پایدار و پیشرفته

در بیانیه گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم چنین آمده است: 

«۱-مقدمه: توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر (اتپ) به منظور کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، حفظ منابع ملی تجدیدناپذیر، کاهش شدید مصرف آب، کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای، جلوگیری از تغییر اقلیم، پایداری محیط زیست و داشتن امنیت انرژی برای ایران اجتناب ناپذیر شده است. رشد نیروگاه‌های (اتپ) در جهان و در ۵ سال آینده دو برابر شده و به ۵۶۴۰ GW می رسد. در سال ۱۴۰۱ فقط حدود یک درصد از برق تولیدی کشور از (اتپ) تولیده شده است که بیست برابر کمتر از میانگین جهانی است.

در حال حاضر ایران از نظر انتشار گاز CO۲ مقام ششم را در جهان دارد. طبق قانون هوای پاک که در سال ۱۳۹۸تصویب شده است، باید حداقل ۳۰ درصد افزایش سالانه ظرفیت مورد نیاز برق کشور از (اتپ) تامین شود، در حالی که این رقم در پایان برنامه ششم حدود یک درصد بوده است.

۲-برنامه جهانی و منطقه‌ای (اتپ): نگاه به برنامه جهانی و کشورهای منطقه نشان می‌دهد که اغلب کشورهای منطقه بیش از ۳۰ درصد برق خود را تا سال ۲۰۳۰ از (اتپ) تولید خواهند کرد و ایران با ظرفیت بالفعل ۱۱۴ GW، قرار است ۱۰ درصد برق یا ۱۰GW تا سال ۲۰۲۶ تامین کند. مصرف آب نیروگاه‌های بخاری بیش از ۲۰ برابر نیروگاهای خورشیدی است و ادامه روند فناوری‌های موجود پاسخگوی آینده پایدار کشور نیست.

۳-بررسی برنامه‌های توسعه (اتپ) کشور: از برنامه چهارم توسعه به خرید تضمینی انرژی‌های نو اشاره شده است. برای اولین بار در قانون برنامه پنجم توسعه یک فصل به انرژی پاک برای ۵ GW دیده می‌شود و در برنامه ششم دولت مکلف به اجرای سیاست‌های «اتپ» و حداقل ۵ درصد ظرفیت برق کشور بوده است.

استفاده از (اتپ) در سند ملی راهبردی انرژی کشور مصوب ۱۳۹۶ هیأت وزیران ذکر شده، ولی برنامه‌ریزی جامع انرژی کشور و توسعه فناوری تدوین شده مشابه برنامه‌های توسعه بسیار ناموفق بوده است. توسعه (اتپ) مستلزم تصمیمات راهبردی زیادی است که در ردیف ۶ آمده است.

۴- سیاست‌های حمایتی انرژی‌های پاک: اکثر کشورهای جهان که در تولید برق (اتپ) پیشرو هستند، تولید آن را تحت پوشش چندین سیاست تشویقی هم‏زمان قرار دادند که یکی از مهمترین آنها برقراری تعرفه‌های واقعی و جهانی حامل‏‌های انرژی است. مشوق‌‏های ایران و بهای نامناسب قیمت برق نتوانسته است اثرگذار باشد و با ۳۰ درصد توسعه سالیانه(اتپ) فاصله زیادی دارد.

۵-سیاست‌گذاری‌های آینده توسعه (اتپ): سندهای راهبردی و نقشه راه‌های متعددی ارائه شده که عمدتا عملی نشده‌اند. سیاست قیمت‏‌گذاری نامتوازن حامل‏‌های انرژی و بهره‌وری فاجعه آمیز آن را به یک اقتصاد بی ثبات تبدیل کرده است. در دنیا حدود هزینه تولید هر کیلووات‏ ساعت برق (اتپ) کمتر از ۳ سنت، سیکل ترکیبی بیش از ۵ سنت و اتمی بیش از ۵/۵ سنت است. این ارقام بدون محاسبه هزینه‏‌های اجتماعی تولید آلایندگی است وحدود هزینه ‌سرمایه‌گذاری اولیه بازای هر کیلووات، خورشیدی ۶۰۰ دلار، بادی ۱۰۰۰، سیکل ترکیبی ۱۳۷۰ و اتمی ۵۰۰۰ دلار است. همچنین حدود زمان اجرای خورشیدی ۱، بادی ۲، سیکل ترکیبی ۶ و اتمی ۱۰ سال است که به‌وضوح ارجحیت (اتپ) را نشان می‌دهد.

۶- الزامات حکمرانی برای پیاده‌سازی (اتپ): برای تحقق توسعه (اتپ) پیشنهاد می‌شود موارد ذیل در برنام هفتم توسعه کشور لحاظ شود.
الف- سیاسی و ساختاری: تامین منابع مالی کافی و با رفع تحریم‌ها، تنش زدایی و عادی سازی روابط سیاسی با کشورهای جهان و پیوستن به جامعه جهانی و پذیرش مقررات بین‌المللی بویژه در حوزه مالی و بانکی، اصلاح ساختار بازار انرژی جهت حذف وساطت و دخالت دولت در خرید و فروش و تعیین قیمت انرژی و اجرای مصوبه ۳۰ درصد سالیانه(اتپ)، تشکیل نهاد تنظیم مقررات انرژی برای اطمینان از برقراری رقابت با واقعی‌سازی قیمت حامل‌های انرژی فسیلی و جلوگیری از انحصار، فعال کردن دیپلماسی انرژی بمنظور احیای بازارهای صادراتی بخش خصوصی، آزادسازی واردات، صادرات و تبادل انواع انرژی توسط بخش خصوصی.

ب- برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری: جذاب‏ سازی کسب و کار (اتپ) با ارائه سیاست‏‌های تشویقی چند‏لایه، مانند کشورهای پیشرو و استفاده از ظرفیت ‌های ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید برای توسعه (اتپ) و یا هر سیاست تشویقی مؤثر دیگر و:

– تدوین سیاست ‌های حمایتی در زمینه گرمایش و سرمایش خورشیدی، تامین (اتپ) برای حمل‏ و‏ نقل، تولید محصولات کشاورزی، ایجاد واحدهای آب شیرین کن و تولید محصولات دریایی و گلخانه‌ای

– توسعه انواع فناوری‌های ذخیره‌سازی برق با اولویت و تاکید بر سوخت هیدروژن

– توسعه زیر ساخت‌های حمل و نقل برقی با اولویت مترو، اتوبوس‌های برقی و تاکسی‌های شهری برقی، بهره‌گیری از باتری خودروهای برقی برای ذخیره سازی برق شبکه

– هوشمندسازی مجموعه ساختار انرژی کشور

– توسعه خطوط تولید خودروهای برقی هماهنگ با روند توسعه زیر ساخت‌ها

– گسترش آگاه ‏سازی عمومی و آموزش‌های تخصصی در مدیریت انرژی و توسعه (اتپ)

– تولید و توسعه زنجیره فناوری‌های پیشرفته و یا واردات کلیه لوازم، تجهیرات و فناوری‌های مورد نیاز مدیریت مصرف انرژی و تولید برق ‌تجدیدپذیر. »
 

انتهای پیام