ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی زیر ۵ درصد است/لزوم توسعه کشاورزی دانش‌بنیان در کشور

وی با اشاره به انعقاد بی سابقه ۱۸ قرارداد بین پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و شرکت‌های دانش‌بنیان بخش خصوصی و چهار تفاهم‌نامه همکاری بین پژوهشگاه و ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی، سازمان دامپزشکی، سازمان حفظ نباتات و همچنین تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان تات و پژوهشگاه نیرو در این رویداد، این رویداد را زمینه‌ساز تشکیل زیست بوم نوآوری زیست فناوری در کشور عنوان کرد.

صالحی جوزانی خاطرنشان کرد: قراردادهای امضا شده در این رویداد یک روزه شامل قرارداد انتقال دانش فنی باکتری‌های اسید لاکتیک افزاینده کیفیت و ماندگاری سیلاژ ذرت و قرارداد توسعه و انتقال فناوری کود زیستی اختصاصی متحمل به گرما، قراردادهای توسعه و انتقال دانش فنی کود زیستی حل‌کننده سیلیسیوم و کود زیستی مایع اکسیدکننده گوگرد، قرارداد انتقال دانش فنی پروبیوتیک گیاهی مبتنی بر سویه‌های تریکودرما متحمل به شوری و قرارداد همکاری پژوهشی استفاده از پروبیوتیک تریکودرما جهت افزایش عملکرد دانه روغنی گلرنگ، قرارداد انتقال دانش فنی فرمولاسیون استارتر پنیر، قرارداد تولید هسته‌های اولیه سالم ارقام باغی بومی، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی تولید گیاه القاکننده هاپلوئید در خیار با روش ویرایش ژنومی، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی تولید کمپوست در دستگاه کمپوستر، قرارداد پروژه سفارشی دستیابی به لاین والد به منظور تولید گازهای هیبرید، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی اصلاح مولکولی سویا جهت مقاومت به آفات پروانه‌ای، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی اصلاح مولکولی گیاه روغنی Brassica Carinata و قرارداد آموزش و ارائه مشاوره تخصصی به منظور اصلاح مولکولی کارای مقاوم به علف‌کش، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی نانوحسگرهای تشخیص آلایندگی، قرارداد طراحی و راه‌اندازی پایلوت تولید بهبوددهنده رشد گیاهی، قرارداد مشارکت در معرفی ارقام جدید گراس‌های سردسیر علوفه‌ای و قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی سویه‌های پروبیوتیک با شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط بود.

صالحی جوزانی تصریح کرد: در این مراسم همچنین قرارداد ایجاد، تاسیس و بهره‌برداری از مرکز نوآوری مشترک بین پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، قرارداد واگذاری حق استفاده انحصاری از دانش فنی دو سویه برتر باسیلوس تورنجینسیس با محیط کشت جهت تولید آفت‌کش و قرارداد واگذاری حق استفاده انحصاری از دانش فنی سوسپانسیون غلیظ میکروکپسوله و پودر وتابل در محصولات شرکت برای تولید آفت‌کش‌ها بین مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور و یک شرکت فناور، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان حفظ نباتات و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و پژوهشگاه نیرو، تفاهم‌نامه همکاری بین ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان دامپزشکی کشور و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و تفاهم‌نامه همکاری بین ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی و شرکت بخش خصوصی به امضا رسید.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در خصوص اهمیت پرداختن به فناوری‌های نوین در بخش کشاورزی، گفت: طی ۳۰ سال آینده (۱۴۳۰) با چالش‌های فزاینده‌ای در حوزه کشاورزی و غذا مواجه خواهیم بود. افزایش جمعیت کشور تا حدود ۱۰۲ میلیون نفر و افزایش ۵۰ میلیون تنی نیاز کشور به محصولات کشاورزی (از حدود ۱۵۰ میلیون تن کنونی)، افزایش میانگین دما حداقل یک درجه و کاهش ۳۰ درصدی منابع آب در دسترس (از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب‌های تجدیدپذیر در کشور به کمتر از ۷۰ میلیارد متر مکعب) و افزایش اراضی شور کشور که در حال حاضر نیز بالغ بر هفت میلیون هکتار است، از مهمترین این چالش‌ها هستند.

صالحی جوزانی تصریح کرد: در حالی این چالش‌ها را پیش رو داریم که ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی کشور زیر پنج درصد است و سالانه حدود سه میلیارد دلار صرف واردات انواع نهاده‌های فناورانه کشاورزی می‌شود.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با تاکید بر لزوم توسعه کشاورزی دانش‌بنیان مبتنی بر فناوری‌های نوین کشاورزی برای رفع چالش‌های بخش کشاورزی، خاطرنشان کرد: این فناوری‌ها شامل اصلاح ژنتیکی مبتنی بر ژنوم و ویرایش ژنی، مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک و ابرداده‌ها، کشاورزی در فضای بسته، کشاورزی با آب دریا، کشاورزی در بیابان، گوشت مصنوعی، پرینتر سه بعدی، نانوتکنولوژی، ریزجلبک‌ها، پلتفرم بلاکچین (ارز دیجیتال)، کشاورزی دقیق و هوشمند، پهپادها، فرآورده‌های زیستی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستند.

صالحی جوزانی با اشاره به این که عمده این فناوری‌های نوین در حوزه زیست فناوری هستند، اظهار کرد: بازار بیوتکنولوژی دنیا حدود هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار است که تا سال ۲۰۳۰ به حدود سه هزار میلیارد دلار خواهد رسید. البته سهم بخش کشاورزی از این بازار جهانی حدود ۲۰ درصد (۲۰۰ میلیارد دلار) است.

به گفته وی، در حال حاضر حدود ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان، هسته و واحد فناور مرتبط با بیوتکنولوژی کشاورزی در کشور فعال هستند که ارزش محصولات تولیدی آنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار است، در حالی که حتی اگر بخواهیم یک درصد بازار جهانی این محصولات را در اختیار داشته باشیم، ارزش محصولات این بخش باید به حداقل دو میلیارد دلار افزایش یابد.

به نقل از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر صالحی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در زمینه دانش بیوتکنولوژی کشاورزی در رتبه ۱۵ تا ۲۰ دنیا و از لحاظ تولید محصولات این حوزه در رتبه ۳۰ تا ۴٠ دنیا هستیم.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه با تاکید بر اهتمام پژوهشگاه برای ایفای نقش پررنگ‌تر در رفع چالش‌ها و توسعه زیست فناوری و نانوفناوری کشاورزی در کشور، گفت: زنجیره ارزش محصولات ۱۴ حلقه دارد که در حوزه بیوتکنولوژی کشاورزی برخی از آنها خوب عمل نمی‌کنند. بدین ترتیب ارکان ذی‌نفع در حوزه این فناوری انسجام لازم را ندارند. تجربه پژوهشگاه در زمینه تجاری‌سازی دستاوردهای تحقیقاتی به ما نشان داده هر جا بخش پژوهش، بخش خصوصی و حوزه اجرا کنار هم قرار گرفته‌اند، موفق بوده‌ایم؛ بر این اساس تصمیم گرفتیم این شبکه‌ها را تشکیل دهیم.

صالحی جوزانی خاطرنشان کرد: در این راستا یک مدل عملیاتی برای تسریع تجاری‌سازی فناوری‌ ها و افزایش اثربخشی در پژوهشگاه طراحی کردیم و تصمیم به برگزاری رویدادهایی در زمینه فناوری‌های نوین کشاورزی گرفته شد. نخستین دوره این رویداد مردادماه سال گذشته و دومین دوره آن در ۲۵ مردادماه جاری برگزار شد.